کشور ایران با تنوع اقلیمی قابل توجه و پتانسیلهای فراوان میتواند صادرکننده بسیاری از محصولات کشاورزی و دامپروری به آفریقا و تانزانیا باشد.
کشور ایران صادرکننده بسیاری از محصولات به کشورهای سراسر دنیاست. در کنار نفت، فرآوردههای نفتی و پتروشیمی و محصولات معدنی، محصولات کشاورزی نیز یکی از اصلیترین موارد در سبد صادراتی ایران هستند.
رشد کشاورزی در ایران
کشور ایران از جمله کشورهایی است که با داشتن تنوع اقلیمی پتانسیلی عالی برای کشاورزی دارد. بخشی از مهاجرتها به این سرزمین در طول تاریخ به دلیل یافتن زمیننهایی بهتر برای کشاورزی بوده است.
لازم است یادآوری کنیم کشاورزی شامل بخشهای گوناگون کشت و باغداری، دامداری، آبزیان و جنگلداری میشود. کشت میتواند همراه با آبیاری یا به صورت دیم باشد.
در حال حاضر سالانه انواع گوناگونی از محصولات کشاورزی به صورت خام یا فرآوری شده، تازه و یا در قالب خشکبار به کشورهای دیگر صادر میشود.
بنابر گزارشی در سال 99 و نیز اطلاعات فائو، ایران در لیست ده کشور بزرگ جهان در تولید محصولات کشاورزی قرار دارد. بخش مهمی از صادرات غیر نفتی ایران اکنون به محصولات کشاورزی مربوط است.
فهرست محصولات کشاورزی صادراتی ایران
نیمی از زمینهای زیر کشت در ایران به گندم اختصاص دارد. کشت جو و برنج نیز درصد قابل توجهی را به خود اختصاص میدهند. البته تنوع محصولات قابل کشت در ایران نیز با توجه به تنوع اقلیمی شایان توجه است. یونجه، گوجه فرنگی، خیار، انواع سبزیجات، حبوبات، سیب زمینی و پیاز و زعفران درصد بالایی از زمینهای کشاورزی را از آن خود میکنند.
با این حال آمار بیشترین و عمدهترین اقلام کشاورزی با آمار صادرات متفاوت است. زیرا در صادرات باید دید که کشورهای مقصد به کدام دسته از محصولات ما رغبت بیشتری نشان میدهند. در ادامه مهمترین اقلام کشاورزی صادراتی ایران را معرفی میکنیم.
کشمش و انگور
کشمش از جمله محصولات صادراتی است که در دسته خشکبار قرار دارد. این خشکبار خاصیتهای فراوانی دارد و حتی بیش از انگور تازه ایران به سایر کشورها صادر میشود. طبق آمار انگور ایران به 80 کشور دنیا فرستاده میشود که مهمترین آنها عراق، عمان و امارات هستند.
انگورهای صادراتی شامل انواع بیدانه، سفید، قرمز و یاقوتی میشود که باید با دانههای سالم و به صورت خوشههای کامل جمعآوری شوند تا کیفیت آنها صادراتی باشد.
صیفیجات
بخش مهمی از صادرات محصولات کشاورزی ایران خصوصا به کشورهای حوزه خلیج فارس و سایر کشورها نظیر روسیه و پاکستان و … صیفیجات است.
به دلیل تقاضای بسیاری که از سوی این کشورها برای دریافت صیفیجات ایران وجود دارد، تجارت این دسته از محصولات کشاورزی میتواند بسیار پرسود باشد.
محصول خیار نیز در دسته صیفیجاتی است که صادرات آن از ایران به کشورهای دیگر قابل توجه است.
خرما
خرمای ایران در استانهایی که در نواحی گرمسیری قرار دارند، کشت میشود. بیشترین سهم تولید خرمای ایران در استان کرمان است و پس از آن به ترتیب در استانهای هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر، خوزستان و فارس صورت میگیرد.
کشورهای اروپایی از مهمترین متقاضیان خرمای ایران به شمار میروند. همچنین کشورهایی چون روسیه، چین، مالزی، اندونزی و هند خریدار خرمای ایران هستند. خرمای ایران بسیار متنوع است. از میان انواع آن، خرمای کبکاب، مجول، پیارم و زاهدی اهمیت پرتقاضاتر هستند.
زعفران
از گرانبهاترین و ارزشمندترین محصولات کشاورزی ایران زعفران است که از آن با نام طلای سرخ ایران یاد میشود. این محصول به دلیل کمیاب بودن در جهان از محصولات صادراتی مشهور ایران محسوب میشود.
پسته
یکی دیگر از محصولات کشاورزی گرانبهای ایران پسته است. صادرات این محصول سابقه تاریخی دارد و از تجارتهای سنتی این سرزمین به شمار میرود.
سایر محصولات کشاورزی صادراتی ایران شامل کیوی، انار، کلم، انواع خشکبار، سیر، سیب، گیاهان دارویی و … میشود.
فهرست محصولات کشاورزی صادراتی ایران
نیمی از زمینهای زیر کشت در ایران به گندم اختصاص دارد. کشت جو و برنج نیز درصد قابل توجهی را به خود اختصاص میدهند. البته تنوع محصولات قابل کشت در ایران نیز با توجه به تنوع اقلیمی شایان توجه است. یونجه، گوجه فرنگی، خیار، انواع سبزیجات، حبوبات، سیب زمینی و پیاز و زعفران درصد بالایی از زمینهای کشاورزی را از آن خود میکنند.
با این حال آمار بیشترین و عمدهترین اقلام کشاورزی با آمار صادرات متفاوت است. زیرا در صادرات باید دید که کشورهای مقصد به کدام دسته از محصولات ما رغبت بیشتری نشان میدهند. در ادامه مهمترین اقلام کشاورزی صادراتی ایران را معرفی میکنیم.
محصولات صادراتی دامپروری ایران
ایران میتواند محصولات متنوع دامداری را تولید کند. در حال حاضر محصولات متنوعی از این حوزه به سایر کشورها صادر میشود.
گوشت سفید و قرمز
به گوشت ماهی، میگو و انواع ماکیان اصطلاحا گوشت سفید گفته میشود. ایران صادرکننده گوشت مرغ و تخم مرغ تأثیرگذار محسوب میشود.
آبهای شمال و جنوب ایران محل پرورش بسیاری از انواع ماهی و شیلات پرخاصیت هستند.
گوشت گوساله و گوسفند نیز در دسته گوشت قرمز قرار میگیرد که از ایران به صورت بستهبندی شده به سایر کشورهای متقاضی فرستاده میشود.
با این حال این اطمینان وجود دارد که سهم ایران میتواند در تأمین اقلام ساختمانی برای تانزانیا و دیگر کشورهای آفریقایی بسیار بیشتر شود. با توجه به اینکه ایران یک تأمین کننده برجسته و قابل توجه در زمینه مصالح ساختمانی است، پتانسیلهای آن برای تأمین نیاز بازار این محصولات در کشورهای دیگر نیز باید در نظر گرفته شود.
ایران در تأمین برخی اقلام مانند سیمان میتواند دو برابر نیاز بازار داخلی خود را تأمین کند. بنابراین میتواند تولید مازاد خود را به دیگر کشورها صادر کند. نیاز است که با ایجاد امکانات مناسب حمل و نقل و دریافت کالا در کشورهای مقصد از جمله تانزانیا و سایر کشورهای آفریقایی فرایند صادرات سهولت پذیرد.
همچنین باید خاطرنشان کرد صنایع مربوط به تولید کاشی، سرامیک و سنگهای ساختمانی در ایران در سالهای اخیر از شکل سنتی خارج شده است و با به کارگیری فناوریها و دانشهای روز به پیشرفت و افزایش قابل توجهی در تولید هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی رسیده است.
بنابراین لازم است شرایط حمل و نقل مناسب فراهم شود و در کشورهای مقصد امکاناتی برای واردات و توزیع اصولی این اقلام در بازار پدید آید. به این ترتیب ایران به سادگی میتواند سهم خود را در تأمین نیازمندیهای کشورهای آفریقایی در حوزه مصالح ساختمانی نیز به نحو تمام ایفا کند.
دام زنده
برخی از استانهای ایران قابلیت خوبی برای پرورش دام دارند. بنابراین میتوانند پس از تأمین نیاز داخلی، مازاد دام زنده را به کشورهایی که متقاضی هستند، صادر کنند.
