اهمیت روزافزون ارتباطات و تأثیر انکارناپذیر آن در همه عرصه‌های زندگی بشر اعم از سیاست، اقتصاد، فرهنگ، آموزش و … تولید تجهیزات ارتباطی روزبه‌روز بیشتر و گسترده‌تر می‌شود.
ایران نیز ضمن بهره‌گیری از تولیدات جهانی در تلاش است که جایگاه قابل قبولی در عرصه تولید این محصولات بیاید.
تلاش ایران برای تولید در عرصه تجهیزات ارتباطی
ایران گام‌های مهمی در تولید تجهیزات الکترونیکی و ارتباطی برداشته است. با این حال همچنان نگاهی رو به جلو دارد و در نقطه فعلی متوقف نشده است.
اکنون شاهد آنیم که بنگاه‌های تولیدی بسیار تأسیس شده‌اند تا در تولید تجهیزات حوزه فناوری و ارتباطات فعالیت کنند. اگرچه موانع بسیار است، این بنگاه‌ها همچنان به تولید خود ادامه می‌دهند.
یکی از مسائلی که بر سر راه تولیدکنندگان ایرانی در حوزه ارتباطات وجود دارد، عدم تعادل میان صادرات و واردات این تجهیزات است. در صورتی که از واردات بی‌رویه جلوگیری به عمل آید و راه‌کارهایی نیز برای تسهیل صادرات تولیدات ایرانی فراهم شود، این صنعت به پیشرفت قابل توجهی خواهد رسید.
پتانسیل‌های مطلوبی در ایران در زمینه تولید و صادرات اقلام فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود دارد. پتانسیل‌هایی که تنها نیازمند یک برنامه‌ریزی هدفمند هستند تا به فعل درآیند. این برنامه‌ریزی گسترده است و می‌تواند شامل ابعاد کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت باشد.
اهمیت ارتباطات و تجهیزات ارتباطی در دنیای امروز
آنچه می‌تواند مرز میان زندگی مدرن و غیر مدرن را تعیین کند، ارتباطات و میزان برخورداری جوامع از فناوری‌های مربوط به آن است.
فراهم آوردن زیرساخت‌های ارتباطی است که به ما این امکان را می‌دهد که به پدیده‌هایی چون دولت الکترونیک، تجارت الکترونیک، بانک‌داری الکترونیک، آموزش الکترونیک و … بیاندیشیم.
صادرات تجهیزات فناوری اطلاعات و ارتباطات از ایران
صادرات نفتی از قرن‌ها پیش تا دهه‌های اخیر بخش عمده صادرات ایران را تشکیل می‌داد اما اکنون با توجه به تحریم‌ها و سایر موانع و مشکلات، توجه به صادرات غیرنفتی مورد توجه مسئولان قرار گرفته است.
درواقع در حال حاضر صادرات غیرنفتی با توجه به مزیت‌ها و ارزش‌هایی که دارد، بیش از صادرات نفتی در این کشور مورد تمرکز است. صادرات غیر نفتی از یک سو زمینه اشتغال مولد را فراهم می‌کند که جایگاه مهمی در حوزه اقتصاد دارد و از سوی دیگر راهی برای گسترش و تداوم ارتباط با ملت‌های دیگر جهان است. به همین دلیل از نظر سیاسی نیز نقشی کلیدی و حیاتی ایفا می‌کند.
اگر صادرات تجهیزات فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران رشد یابد، تأثیری مستقیم در افزایش انگیزه برای رشد در عرصه تولید خواهد گذاشت. در نتیجه بنگاه‌های تولیدی نیز می‌توانند تمام پتانسیل‌های موجود خود را افزایش دهند و از قوه به فعل درآورند تا نیاز کشورهایی را که مقصد صادرات هستند، پاسخ گویند.
بیشترین اقلام صادراتی ایران در حوزه ارتباطات شامل گیرنده‌ها و فرستنده‌ها، لوح‌های فشرده و رسانه‌های نوری بوده است.
لیستی از محصولاتی که در ایران تولید می‌شود و قابلیت صادرات دارد:
- دستگاه‌ها و تجهیزات گیرنده و فرستنده
- لوح‌های فشرده
- رسانه‌های نوری
- رادارها و تجهیزات رادیویی
- ابزارهای ذخیره‌سازی
- انواع مانیتور
- پروژکتورهای مورد استفاده در تجهیزات داده‌پردازی
- آنتن‌ها و سایر تجهیزات مخابراتی
- گوشی‌های تلفن همراه و سایر قطعات و ملحقات آن‌ها
- …
- ماشین‌آلات چاپ، چاپگر، کارتریج به همراه قطعات جزئی‌تر و ملحقات آن‌ها
- انواع ماشین‌های حساب، ماشین‌های پول‌شمار و قطعات و تجهیزات آن‌ها
- انواع دستگاه‌های کارت خوان
- دستگاه‌های خودپرداز بانکی
- انواع رایانه و سرور به همراه تجهیزات و قطعات رایانه‌ای مانند صفحه‌کلیدها، ماوس، کیس، کارت‌های حافظه و …
- انواع مودم شامل مودم‌های بی‌سیم و باسیم
- انواع باطری
- شارژر باطری، منبع‌های تغذیه، یو‌پی‌اس و اجزای آن‌ها
- انواع گوشی‌های تلفن ثابت بی‌سیم و با سیم
می‌بینیم که بنگاه‌های تولیدی ایرانی در حوزه‌های گسترده‌ای توان تولید دارند و در این عرصه فعالیت می‌کنند. با توجه به رشد شهرنشینی در برخی کشورهای آفریقایی و علاقه‌مندی آن جوامع به استفاده از تجهیزات به‌روز جهانی، ایران می‌تواند به عنوان صادرکننده تجهیزات فناوری اطلاعات و ارتباطات به این کشورها فعالیت کند. یکی از کشورهایی که می‌تواند مقصد صادرات ایران در حوزه ارتباطات باشد، کشور تانزانیا است که در شرق آفریقا وارد شده است و موقعیت جغرافیایی مناسبی برای تجارت با کشورهای آسیایی از جمله ایران دارد.
