کشور ایران سرشار از معادن است و از نظر تأمین مواد و مصالح ساختمانی مشکلی ندارد. از سوی دیگر می‌تواند مواد اولیه برای ساخت لوازم ساختمانی را نیز تأمین کند.
بنابراین کشوری است که علاوه بر تأمین نیاز داخلی خود یکی از صادرکنندگان مصالح و لوازم ساختمانی به کشورهای دیگر است. به تازگی برخی کشورهای آفریقایی از جمله تانزانیا به عنوان مقصدی برای صادرات لوازم و مصالح ساختمانی ایرانی برجسته شده‌اند.
وضعیت فعلی صادرات مصالح و لوازم ساختمانی از ایران
کشور ایران سازنده انواع لوازم و مصالح ساختمانی است. مقصود از مصالح ساختمانی اقلامی است که در ساخت و ساز خود ساختمان استفاده می‌شود. مانند گچ، سیمان، کلینکر، سرامیک و کاشی و … . لوازم ساختمانی در برگیرنده اقلامی است که معمولا پس از ساخت بدنه اصلی ساختمان برای تکمیل امکانات آن به کار می‌رود و شامل شیرآلات، تجهیزات برق‌کشی و … است.
ایران در زمینه تولید لوازم و مصالح ساختمانی در بازار جهانی حرفی برای گفتن دارد و این اقلام را با کیفیت بالا تولید می‌کند. به طوری که نیاز چندانی به استفاده از نمونه‌های وارداتی آن نیست. ایران علاوه بر تأمین بازار داخلی قادر به صادرات اقلام ساختمانی به کشورهای دیگر است. این صادرات در سال‌های گذشته عمدتا به کشورهای نزدیک و همسایه مانند عراق، ترکیه، آذربایجان، افغانستان و امارات بوده است. اما امروز توجه صادرکنندگان به کشورهای آفریقایی نیز به عنوان مقصد صادرات مصالح ساختمانی جلب شده است.
صادرات لوازم ساختمانی به کشورهای آفریقایی از جمله تانزانیا
در سال‌های اخیر رشد و توسعه شهرنشینی در برخی کشورهای آفریقایی از جمله تانزانیا در حال وقوع است. این کشورها به دلیل افزایش جمعیت و نیز گسترد‌تر شدن امکانات ارتباطی و حمل و نقل در مسیر توسعه شهرنشینی قرار گرفته‌اند. این توسعه قطعا همراه با افزایش ساخت‌وساز است و نیاز به مصالح و لوازم ساختمانی را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهد.
کشورهای آفریقایی از جمله تانزانیا بازار خوبی برای لوازم و مصالح ساختمانی مرغوب ایرانی شده‌اند. کشور ایران در سال‌های اخیر صادر کننده مصالح و لوازم ساختمانی از جمله کاشی و سرامیک، شیشه، سیم و کابل و سایر تجهیزات برق، در و پنجره، شیرآلات، لوله و پروفیل و … به کشورهای آفریقایی بوده است.
مقاصد اصلی صادرات اقلام ساختمانی ایران در قاره آفریقا، کشورهای تانزانیا، سومالی، آفریقای جنوبی، نیجریه، ساحل عاج، کنیا و غنا بوده‌اند.
اقلام ساختمانی صادراتی فعلی ایران به تانزانیا و پتانسیل‌های موجود
در سال‌های اخیر ایران بیشتر صادرکننده این اقلام به تانزانیا و سایر کشورهای آفریقایی بوده است:
- شیرآلات بهداشتی
- وان و دوش
- در و پنجره
- لوله و پروفیل
- …
- کاشی و سرامیک
- سنگ
- شیشه تخت
- سیم و کابل
با این حال این اطمینان وجود دارد که سهم ایران می‌تواند در تأمین اقلام ساختمانی برای تانزانیا و دیگر کشورهای آفریقایی بسیار بیشتر شود. با توجه به این‌که ایران یک تأمین کننده برجسته و قابل توجه در زمینه مصالح ساختمانی است، پتانسیل‌های آن برای تأمین نیاز بازار این محصولات در کشورهای دیگر نیز باید در نظر گرفته شود.
ایران در تأمین برخی اقلام مانند سیمان می‌تواند دو برابر نیاز بازار داخلی خود را تأمین کند. بنابراین می‌تواند تولید مازاد خود را به دیگر کشورها صادر کند. نیاز است که با ایجاد امکانات مناسب حمل و نقل و دریافت کالا در کشورهای مقصد از جمله تانزانیا و سایر کشورهای آفریقایی فرایند صادرات سهولت پذیرد.
همچنین باید خاطرنشان کرد صنایع مربوط به تولید کاشی، سرامیک و سنگ‌های ساختمانی در ایران در سال‌های اخیر از شکل سنتی خارج شده است و با به کارگیری فناوری‌ها و دانش‌های روز به پیشرفت و افزایش قابل توجهی در تولید هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی رسیده است.
بنابراین لازم است شرایط حمل و نقل مناسب فراهم شود و در کشورهای مقصد امکاناتی برای واردات و توزیع اصولی این اقلام در بازار پدید آید. به این ترتیب ایران به سادگی می‌تواند سهم خود را در تأمین نیازمندی‌های کشورهای آفریقایی در حوزه مصالح ساختمانی نیز به نحو تمام ایفا کند.
